Ik was dit weekend in Londen. Vreemd fietsland, Engeland. Bijzondere fietsers gezien: geen versnellingen en soms doortrappers zonder remmen of alleen een handrem vóór. Ik heb zelfs een winkel gezien waar deze fietsen werden verkocht. Maar de mooiste waren de zelfgemaakte. Oude stalen frames waren gestript en overgespoten of kaalgeschuurd. Wielen met stalen spaken, en soms zelfs een kaalgeschuurd recht stuur completeerden het strakke geheel. Met gevaar voor eigen leven – zo leek het – zoefden yuppie-achtige fietsers door de City.

Levensgevaarlijk? Nee, zo zag ik in een documentaire op de BBC. Interviewer en directeur van de automobielclub (“ik fiets ook”, voegde hij er snel aan toe) in gesprek over de schrikbarende stijging van het aantal dode fietsers het afgelopen half jaar. Vanwege de crisis wordt er in Engeland meer gefietst, en vallen er meer doden zo begreep ik. De interviewer vond dat niet gek, met al die gevaarlijke capriolen in het verkeer.

“Nee,” verklaarde de directeur, “het zijn juist vrouwen die het slachtoffer zijn, en niet die mannen in de stad waar velen zich aan ergeren. Terwijl vrouwen bescheiden naast een vrachtwagen voor het stoplicht blijven staan om vervolgens platgereden te worden, scheuren die kerels desnoods over de stoep en tussen de voetgangers door naar een plek waar ze de ruimte en overzicht hebben.

Dat bevestigt mijn idee dat je als fietser niet bescheiden moet zijn en je plek moet opeisen op de weg. Eerder dit jaar verscheen er al een interessant onderzoek van de Universiteit van Bath over de veiligheid op de weg. Met als conclusie: fietsers met een helm op lopen meer kans op een aanrijding dan fietsers met een blonde pruik op.
Een onderzoeker van de Engelse universiteit mat de afstand die passerende auto’s houden tot fietsers. Ruim 2500 inhaalmanoeuvres werden geregistreerd. Tot fietsers zonder helm bewaarden de automobilisten gemiddeld 17 cm afstand. Zodra de tweewieler een helm droeg, raasden de auto’s er half zo dicht langs: op 8,5 centimeter afstand.
Verkeerspsycholoog Ian Walker, die tijdens het onderzoek twee keer werd aangereden, verklaarde dat automobilisten fietsers met helm als meer ervaren inschatten en er daardoor dichter langs durven rijden. Hij testte de hypothese door met een lange blonde pruik op te fietsen, waarna auto’s met een wijde boog om hem (haar?) heen reden. Ian Walker concludeert daaruit dat het dragen van een helm de kans om bij een ongeval betrokken te raken lijkt te vergroten.
Ik hecht bijzonder aan de veiligheid op de fiets en zal mijn helm blijven dragen. Maar als jullie binnenkort een onbekende dame in Tandje-Erbij outfit zien fietsen met lange blonde lokken onder de helm vandaan, dan weet je dat ik het kan zijn.