Ik beschouw mezelf als ervaringsdeskundige op het gebied van fietsongelukken. Paar keer zelf afgevoerd naar een ziekenhuis, paar keer met maten mee geweest naar de 1e hulp. Zelfs een tijdje EHBO’er geweest. En toch ben je soms teveel fietser om op het juiste moment de juiste beslissingen te nemen, zoals afgelopen goede vrijdag. Toen viel – plof – als een zandzak mijn fietsmaat M. achter me neer. Geen tijd voor valtechnieken. En bleef liggen: dat had ons meteen op scherp moeten zetten want we zijn tenslotte geen voetballers. Hij had veel pijn maar was aanspreekbaar, dus geen infarct of zo. Na een paar minuten overeind helpen, ff zitten op een aangeboden stoel van een aanwonende. Die was voor ons verder onverstaanbaar in deze grensstreek tussen België en Frankrijk.

Het duurde intussen een minuut of tien voor we in de gaten hadden wat er was gebeurd: crank in twee stukken bij het aanzetten na de bocht en in één keer naar de grond.

Ambulance? M. dacht van niet, even aanzien nog. Buren kwamen met een telefoonnummer van de huisarts in het dorp. Dus na telefoontje met de arts M. op zijn fiets gehesen en hem met hulp van een meerennende Koos en met het goede been op één pedaal op weg naar de huisarts. (Do not do this at home!)

Meteen naar binnen in een huiskamertje met bureau, twee stoelen, boekenkast en een behandeltafel waar M. net op paste. Uiterst vriendelijke huisarts die redelijk Nederlands sprak. Een verademing in zo’n situatie. Wij spreken geen Frans en – ondanks dat ik ooit succesvol een paar woorden met Freddy Maartens heb gewisseld – het Vlaams is in die contreien onverstaanbaar. “Nee, het kon niet gebroken zijn, want dan kun je er niet op staan,” was zijn oordeel. Misschien scheurtje, of een pees of zo beschadigd. Maar toch in het ziekenhuis een foto laten maken. Even later vulde het kamertje zich met drie forsgebouwde ambulancemedewerkers in fluoriderende jassen en met een opblaasbrancard.

Daar hadden we ons onbewust al mee verzoend. Tuurlijk is het heftig. Tuurlijk is het vervelend om – eindelijk mooi weer! – je mooie weekend uit je hoofd te zetten. Maar accepteer de feiten zo snel mogelijk. Paar keer tegen de bezorgde M. (en mijzelf) gezegd: “maak je niet druk, gewoon over je heen laten komen.” En ik weet ook: het duurt een paar stappen en/of dagen voordat je echt beseft wat er aan de hand is en wat het betekent. Parijs-Roubaix de volgende dag, het hotel 90km verderop ’s avonds was al volledig uit ons hoofd. Aan mij verder de taak om rustig te blijven en te regelen wat mogelijk was. Auto in Roubaix ophalen, terug om de fiets van M. op te pikken bij de maaiende buurman, en op weg naar het ziekenhuis in de hoop dat we dezelfde avond terug naar huis konden. Nee dus, al snel kwam het bericht door dat het toch een breuk was en dat er nog dezelfde middag/avond een operatie zou volgen.

Met de kennis van dat moment geen verrassing meer. De lessen:

1. Achteraf waren de symptomen meteen duidelijk: liggen op zijn zij, extreme pijn. Eigenlijk kon M. niet staan op zijn been. Dan moet je dat niet doen. Geef maar toe en bel een ambulance. Beter voor niets dan dat je de schade met allerlei beweging verergert.

2. De helm. M. zei het zelf meteen al: draag altijd een helm. Zijn helm was in stukken, zonder helm had hij er heel anders voor gestaan.

3. Begrijpelijk dat je kasseien rijdt op een degelijke stalen fiets. Staal is comfortabel. Die fiets heeft zich tientallen jaren en een veelvoud aan extreme ritten bewezen. Maar alles gaat ooit een keer stuk. Al zou ik niet weten hoe je de kwaliteit van je materiaal op dit soort dingen zou kunnen controleren.

4. Goede reisverzekering. Een goeie verzekeraar vergoedt nagenoeg alles en kan desnoods van alles

regelen. Ik weet zelf uit schade en schande dat ik die van mij kan vertrouwen. Dat neemt veel zorgen en twijfels weg. Dan kun je je aandacht vestigen op het belangrijkste: je gezondheid.

5. Blijf bij elkaar. Ik vond het fijn dat ik erbij was, kon helpen, aanspreekpunt voor thuis was en beschikbaar als het nodig is. Auto en fiets thuis kon brengen. Lekker ook voor thuis, daar kon men even een dagje wennen aan de situatie en zaken regelen alvorens zich halsoverkop naar de patiënt te spoeden.

Laatste berichten zijn gelukkig dat het snel de goeie kant op gaat met de patiënt. Ik hoop snel weer op kasseien te fietsen met M., dat doen we al 20 jaar samen en hoop ik nog lang te doen. Er zijn alweer plannen voor eind augustus…

Koos Woestenburg